الماسی کمیاب از عمق ۶۶۰ کیلومتری زمین دانشمندان را گیج کرده است

این سنگ نادر در یک منطقه حاوی آب از گوشته زمین تشکیل شده است

آب عمیق  می‌تواند بر نحوه فوران آتشفشان‌ها و نیز بر ماهیت فعالیت لرزه‌ای زمین اثر بگذارد_ AFP

بر اساس یک مطالعه جدید که مواد معدنی گیر‌افتاده درون یک جواهر الماس کمیاب منشاگرفته از عمق حدود ۶۶۰ کیلومتری زیر زمین را ارزیابی کرد، لایه‌های داخلی زمین، میزبان محیطی سرشار از آب است.

این مطالعه که روز دوشنبه در مجله «نیچر ژئوساینس» منتشر شد، اطلاعات بیشتری از چرخه آب عمیق زمین به دست می‌دهد.

زمین سیاره‌ای آبی شناخته می‌شود، زیرا بیش از ۷۰ درصد سطح آن را اقیانوس‌ها تشکیل می‌دهند، و گرچه مطالعات نشان داده‌اند که لایه‌های داخلی گوشته [زمین] می‌تواند میزبان مقادیر زیادی آب باشد، شواهدی مبنی بر آنکه در واقعیت نیز چنین است، [تاکنون] کم بوده است.

پژوهشگران، از جمله محققان موسسه گوهرشناسی آمریکا در ایالات متحده، توضیح دادند که در فرایندی به نام چرخه آب عمیق، مواد معدنی هیدراته، آب اقیانوس را به عمق زمین منتقل می‌کنند تا سپس از طریق فعالیت‌های آتشفشانی به سطح بازگردانده شود.

با این حال، دانشمندان می‌گویند نمونه‌برداری و بررسی چرخه آب عمیق زمین، دشوار بوده است.

دلیل [این دشواری] این است که حتی عمیق‌ترین چاه‌های حفرشده با مته بر روی زمین، به عمق کمی بیش از ۱۲ کیلومتر زیر سطح زمین می‌رسند.

دانشمندان در مطالعه جدید، با بررسی یک الماس با کیفیت جواهر از معدن کارووی (Karowe) در بوتسوانا، اسرار تازه‌ای از چرخه آب عمیق را برملا کردند.

آن‌ها می‌گویند که این الماس بسیار کمیاب، نمونه‌ای از گوشته پایین زمین را در جریان سفر خود از عمق تقریبا ۶۶۰ کیلومتری به سطح زمین، به دام انداخته و  آن را [در خود] حفظ کرده است.

دانشمندان در جریان تجزیه و تحلیل خود، «رینگودیت» و سایر مواد معدنی دارای آب و رده‌هایی را در شکاف و شکستگی کوچکی که «ناسرگی» نامیده می‌شود، در الماسی با رنگ آبی تیره در مرکز و هاله سفید کمرنگی گرداگرد آن، یافتند.  

محققان می گویند که در این «ناسرگی»، دو ماده از مواد معدنی [موجود در آن] فقط در عمق دست‌کم ۶۶۰ کیلومتری، همزمان و کنار هم یافت می‌شوند که نشان می‌دهد این الماس در آنجا شکل گرفته است.

همچنین، این همان عمقی است که در آن لایه‌های گوشته شروع به تفکیک شدن می‌کنند و جایی است که به نظر می‌رسد که امواج لرزه‌ای که در داخل زمین حرکت می‌کنند، به طرز مرموزی سرعت خود را تغییر می‌دهند.

در مجموع، این یافته‌ها نشان می‌دهد که این سنگ نادر در یک منطقه حاوی آب از گوشته زمین تشکیل شده است.

دانشمندان بر اساس تحقیقات، به این نتیجه رسیدند که این الماس، بالقوه وجود آب ترکیب‌شده‌ با مواد معدنی را در فراتر از اعماق ۶۶۰ کیلومتری زیر زمین تایید می‌کند.

آن‌ها می‌گویند شواهد جدید از «وجود میزان گسترده آب» این منطقه حکایت دارد.

محققان می‌گویند، در حالی که این آب از نظر شیمیایی به مواد معدنی دیگر گوشته وابسته است و مانند اقیانوس سیال نیست، اما می‌تواند بر نحوه ذوب گوشته تاثیر بگذارد.

از این رو، آن‌ها احتمال می‌دهند که آب عمیق همچنین می‌تواند بر نحوه فوران آتشفشان‌ها و نیز بر ماهیت فعالیت لرزه‌ای زمین و تکتونیک زمین‌ساخت صفحه‌ای اثر بگذارد.

پژوهشگران گمان می‌کنند که انتشار آب در این لایه از گوشته می‌تواند احتمالا توضیح دهد که چرا امواج لرزه‌ای در این منطقه به طرز متفاوتی حرکت می‌کنند.

© The Independent

بیشتر از جهان